25.12.08

urumqi xahiri 19-baxlanguq maktaptiki kox tillik okutux!


2007-yili okuxka kirgan atalmix "kox tillik" sinipidiki okuguqilar bir yilda ikki kisim hanzuqa kitabini ugunidu! yani birinqi mawsumda 1-kisim kitap ,ikkiqi mawsumda 2-kisim kitap ni otuxu lazim! lekin amaliyatta okuguqilarning ozlaxturux natijisi yahxi bolmiganlik sawabi ,1-kisim kitapni bir yil otkan. birinqi yillik 2-kisim kitawini ikkinqi yillikning 1-mawsumida otuwatidu!

mukarar bu "hanzu tili" okutux kitawi asli hanzu milliti baliliriga oz ana tilini ugutux darislik kitawi bilan ohxax! uyghur baliliri nima uqun bundah ozlaxturalmaydu?!

bu masiliga jawabini towandikiga jazimlaxturux mumkin!

1.bu balilar kiqigidin uyghur madiniyat,til,intogirapiyisida osup yetilgan ,tuyuksiz kalgan yat millat tilini ozlaxturux ,bolupmu biwasta yat millat tili ugunux okuxligidin kobul kilixi amaliyatka taza uygun kalmaydu!

2. darislik kitap oz millat til yeziki asasida tuzulmigan,yani oz til artukqiligini asas kilip okutux qaklinip yaki taxlinip kalgan! ar kandah millat baliliri oz ana tilidin mustasna baxka tillarni kobul kilip ketixi kiyinqiliklarga uqraydu ,hamda undah kiliximu mumkin amas! qunki hanzu millitimu oz ana tilini oz millat baliliriga undah kilmigan!

3.undin baxka uyghur milliti balilirini oz ana tilidin ayrip okutux elip berix ,xu millat ata-analariga wa kolliktiwining milli soygusiga dahli taruz kilixtin baxka narsa amas!

bir millatning milli jisniga wa milli royiyitiga dahli taruz kilix ar kandah millat wa guruhning hokokidiki ix amas! hamda bir hokumran dolatning ihtiyaridiki ix amas! bu millat dunyaga tawa kandahtur bir hokumran millat yaki hokumran hakimiyatka tawa amas!

taklip!

ux bu millat iqki kismidin oz anayili togrusida wa uning tagdiri togrisida oz parzatlirining miraslik hokokini kolga kalturux! yani mukammal bolgan uyghur tili asasidiki hanzuqa okutux darislikini tuzup qikix! mumkin bolsa har taraplimilik manba wa maripat parwar maarip zatliri taripidin darislik kitawi tuzulup amaliy maxgulat (oquk daris otux katarlik usullar )bilan , azirki natogra okuxlukning yetarsizlikini korsitip ,artukqiligini namayan kilix kerak! xu arkilik uyghur maaripini togra nixan,togra yol,ixanqilik tarakiyat pursitiga iga kilix kerak!!

mukararla azirki atalmix uyghur kox tillik maaripi "bexi yoh qiwen"dak boldi!wa boluwatidu! buni hanzu yezikida namayan atsak"无头苍蝇“ dap yezilidu!!!!!!!!

请不要干涉我们的语言,文字,教育,宗教!也不要妄想毁灭,消灭这个有千年历史的语言,文字和宗教!

没有评论: